Wednesday 25 October 2017

"Aφορμή για ταξίδι στους δρόμους της τέχνης"(Picasso-Apollinaire-Jacob)


Αποτέλεσμα εικόνας για picasso three musicians gif
Three Musicians - Picasso, Philadelphia Museum 

Είναι ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της τέχνης του 20ού αιώνα, ιδρυτής του κυβισμού και με σημαντική συνεισφορά στην εξέλιξη της μοντέρνας τέχνης.
Ο Ισπανός Πάμπλο Πικάσο γεννήθηκε σαν σήμερα 25 Οκτώβρη 1881 και δίνει την αφορμή της καλημέρας.
Πιστή στις επετειακές δημοσιεύσεις, φίλοι μου...
Κι έτσι, δοθείσης της αφορμής, δεν μπορώ να μείνω ασυγκίνητη και σε συνδυασμό με την ειδικότητά μου ως μουσικού,ανασύρω στη μνήμη μου έναν αγαπημένο πίνακα του κυβιστή ζωγράφου...Μουσικού θέματος,φυσικά!

Ο Ισπανός Πικάσο επιλέγει τη μουσική ως θέμα για να εκφράσει τη χαρά της ζωής.
Στη σειρά  έργων του "ΤΡΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΟΙ" η Comedia de l'arte φιγουράρει όλο χάρη στις μορφές του  πιερότου και του κατεργάρη γελωτοποιού...

Οι μορφές είναι τρεις.
Ένας αρλεκίνος και  ένας πιερότος αριστερά,που κρατούν μουσικά όργανα, βιολί και κλαρινέτο  και δεξιά  ένας καλόγηρος με μαύρο χιτώνα, με  ακορντεόν και  παρτιτούρα.
Η σύνθεση αποπνέει κωμική διάθεση...
Θυμίζει προετοιμασία για χορό μεταμφιεσμένων ή πρόβα ορχήστρας πλανόδιων μουσικών σε καρναβαλική γιορτή.
-"Μάσκες", όμως, "γιατί;"αναρωτιέμαι...
-Τα πρόσωπα φαίνεται, πίσω απ'τις μάσκες να λειτουργούν καλύτερα...δίνω την "αόριστα -φιλοσοφημένη" απάντηση και προχωρώ.
Γωνιώδη σχήματα  και  μοτίβα σε έντονα, ζωντανά χρώματα.
Ως μη ειδική, οσφρίζομαι μια "ισχυρή"  παιδικότητα, μια ξέγνοιαστη συναναστροφή, μια παρέα  τριών φίλων που περνά καλά μαζί...
Αναπόληση όμορφων στιγμών αποτυπωμένη με τα μέσα που κανείς διαθέτει.
Και δω ο "κανείς", έχει παλέτα, πινέλα, χρώματα...έχει έμπνευση !!
Μάλλον δεν πέφτω πολύ μακριά...
Ο αρλεκίνος Πικάσο με το βιολί κάτω απ'το πηγούνι  γρατζουνά με το δοξάρι φιλικά πειράγματα με αποδέκτες  κοντινούς, δικούς του ανθρώπους.
Φαίνεται αστείος στη φαρδιά φορεσιά με τα κόκκινα και κίτρινα τρίγωνα, χρωματισμοί της σημαίας της πατρίδας του.
Κι οι φίλοι όμως μοιάζουν να το διασκεδάζουν.
Ο πρόσφατα (ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε το 1921 )μακαρίτης Απολλιναίρ, ο καλός πιερότος, φυσά ηγετικές πνοές στο "Συναξάρι των ζώων" ...κι οι σκέψεις, "σαλτιμπάγκοι οδεύουν πλάϊ στων κήπων τις φραγές "!
Και δεξιά, ένας άλλος ποιητής και φίλος καρδιακός...ο Μαξ Ζακόμπ, ο παρ'ολίγον μοναχός ν'ανοιγοκλείνει τη φυσούνα.

Πείραμα, η απεικόνιση;
Αφηρημένη οπτική ιδέα;...
Λαχτάρα για διασκέδαση, αναπόληση στιγμής ανέμελης;

Ίσως να μη μπορεί κανείς να απαντήσει, ίσως και να υπάρχουνς άπειρες ιδέες να αιτιολογούν τη σύλληψη...Ίσως...
Και κει που προσπαθώ να μπω στον ψυχισμό του καλλιτέχνη, δίνει το ράσο τη δεύτερη αφορμή!Μουσική, αυτή τη φορά.

Ο ρασοφόρος Μαξ Ζακόμπ, σημαίνων της Παρισινής  avant-garde  σκηνής στις αρχές του 20ου αιώνα γνωριζόταν με το μουσικό Πουλένκ.
Η εκτίμηση του Πουλένκ κι ο απεριόριστος θαυμασμός στο πρόσωπό του, βρίσκει χαραμάδα έκφρασης, πού αλλού;...στις νότες !

Πέντε από τα ποιήματά του μελοποιούνται σε μια σύνθεση -νανούρισμα...αέρινο  όνειρο.
Κοιμήθηκα,ονειρεύτηκα ...κι όμως ονειρεύτηκα την πραγματικότητα.
Την πραγματικότητα τριών φίλων, που ντυμένοι τη χαρούμενη διάθεση, τοιμάστηκαν για χορό αιωνιότητας φορώντας μάσκες, γιατί η ψυχή του καλλιτέχνη λειτουργεί καλύτερα πίσω απ'τα προσωπεία...

Ο Πουλένκ, σαν μέρος της παριζιάνικης πρωτοποριακής σκηνής εκείνης της εποχής, γνώριζε τον Ζακόμπ.
Ο συνθέτης βρήκε τα ποιήματα δημοσιευμένα σε περιοδικό...Επέλεξε να μελοποιήσει πέντε, αλλάζοντας μερικές φορές τους τίτλους τους.
Το "Νανούρισμα"  είναι δύο ποιήματα στο ίδιο ύφος και χαρακτήρα, που ο Πουλένκ παρουσιάζει ενιαία. Η αγάπη και η εκτίμηση του Πουλένκ για τον Ζακόμπ εκφράζεται με σαφήνεια.

"5 Poèmes de Max Jacob, Berceuse" F.POULENC 


Μερος του κειμένου έχει δημοσιευτεί παλαιότερα στο ηλεκτρονικό περιοδικό iporta.gr

No comments:

Post a Comment